Blog
รอบรู้เรื่องท่อ
รอบรู้เรื่องท่อ
ท่อประปาหลากสี หลายชนิด มีความต่างอย่างไร?
September 8 , 2020
ท่อประปามีบทบาทและมีความสำคัญอย่างมากในชีวิตประจำวันในการดำรงชีวิตของเราทุกคนที่ต้องพึ่งพา “น้ำ” จากท่อประปาส่งผ่านลำเลียงน้ำไปยังสุขภัณฑ์ต่างๆ เช่น สายชำระ ก๊อกน้ำ สายน้ำร้อนจากเครื่องทำน้ำร้อน หรือเครื่องทำน้ำอุ่น เป็นต้น ท่อประปาจึงมีความจำเป็นที่ต้องมีความสะอาด ปลอดภัย ปราศจากสิ่งเจือปนที่อาจเป็นอันตรายต่อผู้บริโภคได้
ท่อประปา ระบบประปา หรือระบบท่อน้ำเป็นท่อสำหรับลำเลียงน้ำการประปาเพื่อใช้อุปโภค บริโภค ทั้งในและนอกอาคาร ท่อประปามีหลายชนิดทำจากวัสดุที่แตกต่าง อาทิเช่น ท่อประปา PVC ท่อประปา PPR ท่อประปาเหล็ก ท่อประปาไซเลอร์ เป็นต้น แต่ละชนิดล้วนมีราคา คุณภาพ และวิธีการใช้งานที่แตกต่างกัน
ท่อประปาแต่ละชนิดทำอะไรได้บ้าง? มีข้อดีข้อเสียต่างกันอย่างไร ท่อประปาคุณลักษณะภายนอกมีมากมายหลากสี หลายประเภท มีคุณสมบัติและการใช้งานที่แตกต่างกันไป แต่จะมีใครรู้บ้าง? ว่าควรจะใช้ท่อประปา หรือท่อชนิดไหนให้เหมาะสมกับงาน และใช้ให้ยาวนาน คุ้มค่ามากที่สุด
บทความนี้จึงรวบร่วมประเภทของท่อประปา และท่อน้ำที่นำไปใช้งานในด้านต่างๆทั้งภาคครัวเรือน บ้าน อาคารสูง ตลอดจนภาคอุตสาหกรรม แยกออกเป็น 6 ประเภทใหญ่ๆ ให้เข้าใจง่าย ได้ดังนี้
1. ท่อประปาที่ใช้...ท่อเหล็กอาบสังกะสี
ท่อประปาที่ใช้…ท่อเหล็กอาบสังกะสี ทำจากเหล็กกล้า ผ่านการอาบ สังกะสี สามารถทำเกลียวได้ง่าย ท่อเหล็กอาบสังกะสี ปลายท่อทำเกลียวมาให้พร้อม มีแบบหนาปานกลาง ที่ท่อจะคาดสีน้ำเงิน และอย่างหนาที่ท่อคาดสีแดง
2. ท่อประปาที่ใช้...ท่อ PVC
ท่อประปาที่ใช้…ท่อ PVC (PVC ย่อมาจาก Poly Vinyl Chloride) แบ่งแยกการใช้งานตามสีต่างๆ ที่นิยมใช้ได้แก่ท่อพีวีซี (PVC) แข็ง หรือท่อเอสลอน แต่ละชนิดเหมาะกับการใช้งานต่างกัน ท่อพีวีซีมีคุณสมบัติแข็ง เมื่อถูกแดดนานๆจะเปราะและแตกได้ มีให้เลือก 3 แบบ ท่อสีฟ้าสำหรับใช้เป็นท่อน้ำดื่มหรือท่อประปา ท่อสีเหลืองใช้ร้อยสายไฟหรือสายโทรศัพท์ และท่อสีเทามักใช้เป็นท่อน้ำทิ้งในโรงงาน การเลือกใช้ท่อ PVC มาทำเป็นท่อน้ำดื่มหรือท่อประปาจึงต้องจำกัดเฉพาะท่อสีฟ้าเท่านั้น มิฉะนั้นหากนำท่อสีอื่นมาเป็นท่อน้ำดื่มหรือท่อประปา จะมีการปนเปื้อนของโลหะหนักจากน้ำที่ไหลผ่านท่อประปาส่งผลให้เกิดอันตรายต่อผู้บริโภคได้ ทั้งนี้สามาถสรุปและแยกประเภทคุณลักษณะการใช้งานของท่อ PVC ตามสีได้ ดังนี้
- ท่อสีเหลือง เป็นท่อสำหรับร้อยสายไฟฟ้า ปรือท่อร้อยสายโทรศัพท์ เพราะสามารถทนต่อความร้อนได้อย่างดี
- ท่อสีฟ้า เป็นท่อที่ใช้กับระบบน้ำ เช่น ท่อประปา น้ำดี น้ำเสีย และการระบาย สามารถทนแรงดันน้ำ ได้มากน้อยตาม ประเภท การใช้งาน และไม่สามารถนำมาใช้เป็นท่อน้ำร้อนได้ เพราะรองรับอุณหภูมิได้เพียง 65 องศาฯ (มีหลายเกรด)
- ท่อสีเทา เป็นท่อที่ใช้สำหรับการเกษตร หรือน้ำทิ้ง ก็ได้ ราคาค่อนข้างถูก ไม่ค่อยแข็งแรง ควรจะเดินลอย ไม่ควร ฝังดิน
3. ท่อประปาที่ใช้...ท่อไซเลอร์
ท่อประปาที่ใช้…ท่อไซเลอร์ ภายนอกเป็นท่อเหล็ก GSP ภายในเป็นท่อ PE มีความแข็งแรง รับน้ำหนักได้ดี ทนทานต่อแรง กระแทกได้ ไม่หักงอ ทนต่อความดันได้มากกว่า 20 บาร์ และอุณหภูมิสูง ถึง 90 องศา ไม่เป็นสนิม เหมาะสำหรับ ใช้ติดตั้งใน โรงแรม อาคารขนาดใหญ่ สถานที่ ที่ต้องการความทนทานสูง หรือสถานที่ ที่ยากต่อการซ่อมแซม ท่อชนิดนี้มีราคาสูงเมื่อเทียบกับท่อชนิดอื่น
4. ท่อประปาที่ใช้...ท่อ PE
ท่อประปาที่ใช้…ท่อ PE – Poly Ethylene ท่อโพลีเอทิลีน (HDPE) เป็นท่อพลาสติกอีกหนึ่งชนิด ซึ่งมีทั้งที่นำไปใช้เป็นท่อน้ำ ท่อประปา และท่อร้อยสายไฟ มีความยืดหยุ่นสูงแต่ไม่สามารถนำมาใช้งานระบบน้ำร้อนได้ เหมาะสำหรับงานระบบท่อประปาที่ฝังอยู่ใต้ดิน เพราะหากมีการทรุดตัวของดินไปกดทับท่อจะไม่ทำให้ท่อประปาแตก แต่ท่อชนิดนี้มีข้อจำกัด หากนำมาใช้กับงานที่มีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของบรรยากาศภายนอกมาก ด้วยคุณสมบัติของเม็ดพลาสติกเองจะทำให้มีการยืดตัวสูง และเกิดท่อประปาย้วยในที่สุด
5. ท่อประปาที่ใช้...ท่อไทย พีพี-อาร์
ท่อประปาที่ใช้…ท่อไทย พีพี-อาร์ ผลิตจาก Polypropylene Random Copolymer เป็นเม็ดพลาสติกคุณภาพสูง (Thermoplastic) สะอาดปลอดภัย เหมาะสำหรับนำมาใช้งานในท่อประปามากที่สุด ณ ปัจจุบันเมื่อเทียบกับท่อที่ผลิตจากพลาสติกชนิดอื่น ดังรูปความสะอาดของพลาสติก
‘พีระมิด’ สียิ่งเข้มยิ่งอันตราย แต่ระดับคือชนิดของพลาสติกที่ใช้กันแพร่หลายในปัจุบัน ซึ่งมีค่าความสะอาด แตกต่างกันไปฐานคือสีขาว พลาสติกชีวภาพ (Biobased Polymer) สะอาดสุด แต่ไม่สามารถนำมาใช้งานเป็นท่อประปาได้ทันที ต้องผ่านกระบวนการเคมี จึงทำให้หมดสภาพความบริสุทธิ์ไป ชั้นต่อมา PP และ PE จึงจัดได้ว่าเป็นพลาสติกที่สะอาดปลอดภัย เหมาะสำหรับนำมาใช้งานเป็นท่อประปามากที่สุดในปัจจุบัน ซึ่งถูกนำมาใช้ผลิต ‘ท่อไทย พีพี-อาร์’ ทั้งนี้ส่วนยอดพีระมิดคือท่อประปา PVC ซึ่งเป็นพลาสติกที่มีความสะอาดน้อยที่สุด
อีกทั้ง‘ ท่อไทย พีพี-อาร์ ’ ยังไม่เป็นสนิม ไม่มีสารเคมี ปราศจากสารก่อมะเร็งเจอปนเหมาะสำหรับนำไปใช้เป็นท่อน้ำ ท่อประปาสำหรับอุปโภค-บริโภค มากที่สุดได้รับการยอมรับจาก “กรีนพีซ” และ WRAS มาตรฐานความสะอาดจากประเทศอังกฤษ อายุการใช้งาน ยาวนานกว่า 50 ปี ทนแรงดันได้สูงถึง 20 บาร์ ติดตั้งง่าย เชื่อมต่อระหว่างท่อกับข้อต่อด้วยวิธีการหลอมให้ความร้อน (ไม่ต้องใช้กาว) เชื่อมผสานเป็นเนื้อเดียวกัน ไม่มีวันรั่ว ทนทาน ใช้ได้ทั้งท่อน้ำร้อน และน้ำเย็น แข็งแรง ไม่เปราะแตกง่าย เมื่อเทียบกับท่อ PVC จึงเหมาะสำหรับใช้ติดตั้งใน บ้านพักอาศัย คอนโด ตึกแถว อาคารขนาดเล็ก ขนาดใหญ่ และอุตสาหกรรมอื่น ๆ
6. ท่อประปาที่ใช้...ท่อทองแดง (Copper Pipe)
ท่อประปาที่ใช้…ท่อทองแดง Copper pipe อดีตเคยนำท่อทองแดงชนิดเส้นตรง มาใช้กับระบบท่อประปาผ่านเครื่องทำน้ำร้อน เพื่อใช้งานในระบบน้ำร้อน เพราะมีคุณสมบัติที่ แข็ง ทนทานต่อการกัดกร่อน ทนความร้อนสูง แต่หากมีการสัมผัสกับอากาศอาจทำให้ทองแดงเปลี่ยนเป็นสีเขียวอมดำหรือสีสนิม นิยมใช้กันมากที่สุดในหมวดงานปรับอากาศ หรือเรื่องการเดินท่อน้ำยาแอร์ ปัจจุบันไม่นิยมนำมาใช้ในระบบน้ำร้อนอีกเนื่องจากติดตั้งยาก ราคาสูง แต่ได้เปลี่ยนมาใช้ท่อ PPR ในระบบน้ำร้อนแทน
